คำตอบ “ได้” ถ้าคุณไม่มีเงิน ไม่มีรายได้ และมีเหตุผลในการฟ้องคดีเพียงพอโดยยื่นคำร้องต่อศาล ขอยกเว้นค่าธรรมเนียมศาล โดยยื่นไปพร้อมคำฟ้องฯ
ตัวอย่าง คำร้อง ขอยกเว้นค่าธรรมเนียมศาล
ข้อ 1. คดีนี้ โจทก์ได้ยื่นฟ้อง ในวันนี้
ข้อ 2. โจทก์ฟ้องเรียกทรัพย์เป็นที่ดินคืนจากจำเลยผู้ถือครองแทนโจทก์ ต่อมาโจทก์ทวงถามให้คืน แต่จำเลยไม่ยอมคืน รายละเอียดปรากฏตามสำนวนแล้วนั้น
คดีนี้มีทุนทรัพย์เป็นเงินจำนวน มาก ( 3,000,000 ) แต่เนื่องจากโจทก์เป็นคนขัดสน ที่ต้องตกงานเนื่องจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัส โคโรนา 2019 โจทก์มีค่าใช้จ่ายเป็นจำนวนมาก แต่ไม่ได้ประกอบอาชีพ ไม่มีรายได้ ไม่มีทรัพย์สินพอ และไม่มีญาติหรือบุคคลใดที่จะช่วยเหลือเสียค่าธรรมเนียมศาลได้ และมีภาระต้องอุปการะเลี้ยงดูบุตร รายละเอียดปรากฏตามสำเนา ประวัติการทำงาน การเลิกจ้าง และสำเนาทะเบียนบ้านสูติบัตร เอกสารท้ายคำร้องหมายเลข 1
โจทก์จึงไม่สามารถหาเงินมาวางศาลได้ หากไม่ได้รับการยกเว้นค่าธรรมเนียมศาลจะได้รับความเดือดร้อนเกินสมควร
อาศัยเหตุดังเรียนข้างต้น โจทก์ขอศาลได้โปรดมีคำสั่งนัดไต่สวนและมีคำสั่งอนุญาตให้โจทก์ยื่นฟ้องคดี โดยยกเว้นค่าฤชาธรรมเนียมศาลให้แก่โจทก์ด้วย เพื่อประโยชน์แห่งความยุติธรรม ขอศาลได้โปรดประทานอนุญาต
ควรมิควรแล้วแต่จะโปรด
ลงชื่อ ทนายโจทก์
คำร้องฉบับนี้ ข้าพเจ้านายสฐากร คงทอง ทนายโจทก์ เป็นผู้เรียงและพิมพ์
ลงชื่อ ผู้เรียงและพิมพ์
หลักกฎหมายอ้างอิง ป.วิ.แพ่ง
มาตรา 149 ค่าฤชาธรรมเนียม ได้แก่ …………………..
……………… ให้คู่ความผู้ยื่นคำฟ้องเป็นผู้ชำระเมื่อยื่นคำฟ้อง
ค่าธรรมเนียมศาลนั้น ให้ชำระหรือนำมาวางศาล……….โดยเจ้าพนักงานศาลออกใบรับให้ …
คำฟ้อง คำฟ้องอุทธรณ์ คำฟ้องฎีกา คำร้องสอด คำให้การ หรือคำร้องคำขออื่นซึ่งได้ยื่นต่อศาลพร้อมคำร้องขอยกเว้นค่าธรรมเนียมศาลตามมาตรา 156 ตลอดจนการดำเนินกระบวนพิจารณาในชั้นไต่สวนคำร้องดังกล่าว ไม่ต้องนำเงินค่าธรรมเนียมศาลและเงินวางศาลมาชำระ เว้นแต่ศาลจะได้ยกคำร้องนั้นเสีย
มาตรา 155 คู่ความซึ่งไม่สามารถเสียค่าธรรมเนียมศาลอาจยื่นคำร้องต่อศาลขอให้ยกเว้นค่าธรรมเนียมศาลในการฟ้องหรือต่อสู้คดีในศาลชั้นต้นหรือชั้นอุทธรณ์หรือชั้นฎีกาตามที่บัญญัติไว้ในมาตรา 156 และมาตรา 156/1
มาตรา 156 ผู้ใด…จะขอยกเว้นค่าธรรมเนียมศาล….ให้ยื่นคำร้องต่อศาลชั้นต้นที่จะฟ้องนั้นพร้อมกับคำฟ้อง ฯ….แต่กรณี แต่ถ้าบุคคลนั้นตกเป็นผู้ไม่สามารถเสียค่าธรรมเนียมศาลในภายหลัง จะยื่นคำร้องในเวลาใด ๆ ก็ได้
การยื่นคำร้องตามวรรคหนึ่ง ผู้ร้องอาจเสนอพยานหลักฐานไปพร้อมคำร้องและหากศาลเห็นสมควรไต่สวนพยานหลักฐานเพิ่มเติมก็ให้ดำเนินการไต่สวนโดยเร็วเท่าที่จำเป็น ……
<ทค.ผ และ ทค. ส>
